Mama, wil je in mijn vriendenboek schrijven? Hij kruipt naast me aan tafel. Natuurlijk wil ik dat. Dertig jaar geleden heette het nog poëziealbum. De mijne was roze met zo’n pompoentje aan het touwtje. Familie en vrienden schreven er een tekst of gedichtje in. Er is weinig veranderd. Behalve dat de vriendenboeken van nu allemaal een thema hebben: Buurman en Buurman, Cars, Paw Patrol, Frozen, paarden.
En verder zijn de vriendenboeken van nu wat meer gevuld met vragen zoals: Mijn lievelingseten is … Mijn lievelingswebsite is … Het leukste dat wij samen gedaan hebben is … Ruimte voor eigen teksten of gedichten is er nauwelijks meer. Als ik alle vragen heb beantwoord, is er nog één vraag open. Namelijk: Later word ik … Ik stop met schrijven. Als kind schrijf je zo van alles op. Maar nu vind ik het lastig. Want wat is later? Ben ik jong of ben ik oud? Ik leef liever in het nu. En tegelijkertijd … ieder mens heeft dromen in het leven en dan maakt je leeftijd niet uit … toch?
Langetermijndoelen formuleren is lastig
Ik moet denken aan de training timemanagement die ik regelmatig geef aan promovendi. We kijken dan naar drie niveaus van timemanagement. Ten eerste timemanagement op de korte termijn: hoe plan je je tijd op een dag, hoe plan je een week en hoe maak je een to-do lijst? Ten tweede kijken we naar de promotie als geheel: hoe plan je zo’n 4-jarig project en hoe zorg je ervoor dat je je proefschrift af hebt aan het einde van je contract? Ten derde kijken we naar timemanagement op de lange termijn: waar wil je heen met je carrière en met je leven? Dit laatste niveau vinden de deelnemers vaak het lastigst. Want wat zijn hun langetermijndoelen? Wat zijn hun dromen? En welke concrete stappen zijn er nodig in de tijd om daar te komen?
Een eerste kleine actie uitvoeren helpt om je langetermijndoelen te bereiken
De deelnemers formuleren hun langetermijndoelen, maken een stappenplan hoe daar te komen, en bedenken een eerste actie. Die eerste actie is een kleine eerste stap die ze uit gaan voeren binnen een week om dat langetermijndoel te bereiken. Bijvoorbeeld een gesprek met je leidinggevende om meer onderwijs te gaan geven als je later het onderwijs in wil. Of een koffiedate met een ondernemer op jouw vakgebied als je een eigen bedrijf ambieert. Of een spaarrekening openen als je een wereldreis wilt maken.
Het specifiek en meetbaar maken van langetermijndoelen helpt om ze te realiseren
We vragen onze deelnemers om de langetermijndoelen specifiek en meetbaar te maken. Want wetenschappelijk onderzoek toont aan dat als je je doelen specifiek en meetbaar maakt, de kans groter is dat je ze daadwerkelijk gaat realiseren. Dus niet: later heb ik een eigen bedrijf. Maar: over 10 jaar heb ik een eigen bedrijf dat communicatietrainingen aanbiedt aan wetenschappers. Tegen het concreet en meetbaar maken van hun langetermijndoelen hebben de deelnemers vaak veel weerstand. Mensen kijken niet graag vooruit, durven hun dromen niet concreet te maken. Ze zijn bang dat ze toch niet uitkomen. Ik vergroot hun mening dan vaak uit: “Tjah, wat een onzin eigenlijk hè, zo’n concreet langetermijndoel. Je kan toch niet in de toekomst kijken? Totaal nutteloos deze oefening. Leef lekker per dag en go with the flow!” Er is altijd wel iemand die hier tegenin gaat en zo krijg ik ze dan toch mee. Uiteindelijk resulteert de training in inspirerende posterpresentaties. Prachtig om te zien hoe de deelnemers hun dromen met twinkelende ogen met elkaar delen. En wanneer een deelnemer twee weken later stralend naar me toe komt om te vertellen dat haar leidinggevende akkoord is en ze volgende week begint met de docentenopleiding – haar droom is om over 10 jaar universitair docent te zijn – voel ik me van binnen ook een beetje stralen.
Mijn droom
Ik staar naar het vriendenboek van Buurman en Buurman voor mij op tafel. Met grote ogen kijkt hij mij verwachtingsvol aan. Ik twijfel. Heb ik nog wel dromen? Wat zijn eigenlijk mijn hobby’s? Die heb ik niet meer. Al mijn tijd gaat momenteel naar mijn kinderen en mijn bedrijf. Dat zijn mijn hobby’s. En nog kom ik altijd vreselijk veel tijd tekort. Wat zou ik nou willen als ik al die belemmerende gedachtes opzij zou zetten? Dan beginnen mijn handen te schrijven. Ik schrik ervan. Is dat mijn droom? De nacht die volgt, moet ik er elke keer aan denken. Specifiek en meetbaar is het nog niet. Maar de kortetermijnactie is eenvoudig. Nog diezelfde avond stuur ik het mailtje uit. Binnenkort heb ik mijn eerste zangles sinds jaren.
Reflectieopdracht
- Wat is jouw langetermijndoel? Formuleer zo specifiek mogelijk wat je binnen 5 tot 10 jaar wilt bereiken. Denk bijvoorbeeld aan: je werk, je gezin, een hobby, een droom. Alles mag!
- Welke stappen zijn er nodig in de tijd om dit doel te bereiken? Beschrijf of visualiseer deze stappen zo concreet mogelijk.
- Welke eerste kleine stap zou je binnen een week kunnen uitvoeren? Voer deze actie uit. Vertel vervolgens aan een vriend of vriendin wat je gedaan hebt en wat het effect ervan was.